W kierunku zwiększenia autonomii doradcy klienta w procesie świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego
Praca doradcy klienta na rynku finansowym polega na wspieraniu Klienta w decyzjach związanych z jego finansowymi celami. Instytucje finansowe działające na rynku przez lata budowały swoje modele obsługi skupione wokół potrzeb Klienta – w których kluczową rolę odgrywa doradca. Na przestrzeni ostatnich lat, rola ta zaczęła podlegać coraz większym ograniczeniom i obostrzeniom wynikającym z wprowadza-nych regulacji. Nie negując ich celowości, praktyka pokazuje, jak bardzo potrzebny jest obecnie dialog rynku z regulatorem oraz organami nadzoru dotyczący roli doradcy klienta w procesie świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego.
Regulacje implementujące wytyczne Dyrektywy MiFID II do polskiego porządku prawnego, wprowadzone w 2018 roku, sprawiły, że obecnie świadczenie tej usługi przez instytucje finansowe spoczywa niemalże wyłącznie na barkach osób posiadających licencję doradcy inwestycyjnego lub maklera papierów wartościowych (w wersji rozszerzonej). A trzeba pamiętać, że liczba takich osób w Polsce jest dość ograniczona i dodatkowo część z nich, mimo posiadanych kompetencji, nie pracuje w zawodzie.
Z drugiej strony wraz ze wzrostem świadomości Klientów usługa doradztwa inwestycyjnego cieszy się coraz większym zainteresowaniem na rynku a większość instytucji dąży do jej upowszechnienia. Tym samym rośnie liczba klientów oczekujących profesjonalnego, zindywidualizowanego wsparcia przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Niestety, rozbieżność pomiędzy oczekiwaniami setek tysięcy Klientów a możliwościami instytucji mających do dyspozycji na rynku niewystarczająca liczbę licencjonowanych doradców inwestycyjnych i maklerów papierów wartościowych doprowadziły do świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego w sposób generyczny, w oparciu o portfele modelowe, często bez możliwości uwzględniania zindywidualizowanych preferencji klientów. Rzadkością są indywidualne portfele, a właśnie takiego indywidualnego podejścia coraz częściej oczekuje od nas klient.
Na szczęście w miarę rozwoju polskiego rynku kapitałowego wyrosła duża grupa doradców klienta z odpowiednią wiedzą i doświadczeniem w zakresie informowania o usługach maklerskich i instrumentach finansowych, którzy mogliby zostać włączeni w procesy świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego realizowane przez uprawnione do tego instytucje finansowe. Niestety obowiązujące obecnie regulacje nie przewidują takiej możliwości. Dlatego warto rozważyć stworzenie otoczenia prawnego pozwalającego na przyznanie tym osobom adekwatnej do ich wiedzy i doświadczenia autonomii w ramach zdefiniowanych systemów i procesów stworzonych przez instytucje finansowe obejmujących m.in.:
- przekazanie Klientowi przez doradcę klienta opracowanej przez instytucję finansową rekomendacji inwestycyjnej dotyczącej określonego zachowania w odniesieniu do instrumentów finansowych oraz jej omówienie w odniesieniu do strategii modelowych lub strategii indywidulnych opracowanych przez centralne jednostki doradcze i wspieranych przez systemy,
- dokonanie przez doradcę klienta doboru lub wymiany instrumentów finansowych w ramach tworzenia rekomendacji inwestycyjnej dla Klienta, dla których instytucja finansowa dokonała już na poziomie centralnym ocen, przygotowując w systemach listę rozwiązań w ramach danego komponentu składającego się na strategię modelową lub indywidualną.
Przyznanie doradcy klienta większej autonomii w świadczeniu usługi doradztwa inwestycyjnego znacząco wspomogłoby jej rozpowszechnianie, przy jednoczesnym zapewnieniu najwyższych standardów jakościowych i bezpieczeństwa procesu doradczego, którego gwarantem dla klienta powinna być instytucja finansowa z usług której korzysta. Pomysł ten oczywiście wymaga dialogu z regulatorem i organami nadzoru. Co ważne, dialog taki udało się rozpocząć. Czas pokaże do jakich wniosków dojdziemy – ja pozostaję w tym zakresie optymistą.