Owocne 15 lat EFPA Polska
Owocne 15 lat EFPA Polska
Trudno w krótki sposób podsumować 15 lat działania Fundacji EFPA Polska, ale takie są wskazania Redakcji Naszego Wieściolistu.
Przez 15 lat miałem przyjemność przewodniczyć Radzie Fundacji i widziałem to wszystko z bliska.
Zaczęło się od prostego pomysłu Marioli Szymańskiej, aby zacząć w ciągły i ustrukturyzowany sposób kształcić i potwierdzać kompetencje doradców finansowych. Abyśmy dołączyli do dobrych praktyk europejskich. Okazało się, że była wielka potrzeba znalezienia dobrego sposobu podnoszenia jakości usług dla klientów.
Po 15 latach Fundacji udało się nie tylko upowszechnić w instytucjach finansowych ten model podnoszenia kompetencji doradców (ponad 2 tys. wydanych zdobytych certyfikatów), ale także stworzyć środowisko zawodowe. Środowisko doradców i ich menadżerów, stale kształcące się i przestrzegające zasad, zgodnych z przyjętym Kodeksem Etyki. Ponadto Fundacja stała się miejscem neutralnym, w którym na co dzień spotykają się przedstawiciele konkurujących ze sobą instytucji. Zbudowaliśmy kulturę wzajemnego zaufania i forum do dyskusji na temat wspólnych problemów, wypracowywania wspólnego stanowiska, ale także tworzenia nowych rozwiązań i standardów zwiększających jakość działania i zaufanie klientów. Dzięki determinacji i zaangażowaniu Pani Prezes Marioli Szymańskiej i wieloletniej świetnej pracy ekipy Fundacji oraz aktywnemu zaangażowaniu członków Rady wzrósł prestiż zawodu doradcy finansowego i zintegrowała się grupa tych certyfikowanych w ramach EFPA Polska. Stało się to także dzięki kreatywności tego małego zespołu, który organizuje przeróżne wydarzenia wokół codziennej działalności, kształceniu i certyfikowaniu doradców. Świetne on-line Akademie dla doradców, no i co roku Kongres EFPA, jedno z ważnych wydarzeń rynku finansowego cieszące się niesłabnącym zainteresowaniem. W tym roku EFPA wychodzi poza rynek finansowy do szerszej grupy obywateli w ramach projektu „Przegląd Zdrowia Finansowego”. Te osiągnięcia powodują, że Fundacja stała się znaczącą i opiniotwórczą organizacją rynku finansowego. To były bardzo owocne lata.
Włodzimierz Grudziński
Przewodniczący Rady EFPA Polska w latach 2009-2024
15 lat EFPA Polska: dla zdrowia finansowego Polaków
15 lat EFPA Polska: dla zdrowia finansowego Polaków
Ponad 15 lat mojego życia zawodowego to wspaniała przygoda budowy i rozwoju Społeczności EFPA Polska. Jaka to była droga ❓
Jakie były nasze motywacje ❓Gdzie dziś jesteśmy ❓
Dla mnie EFPA Polska to społeczność ludzi sektora finansowego, którą łączą wartości: współpraca dla rozwoju indywidualnego, firmowego i sektorowego, doskonalenie SIĘ i tego, co oferujemy Klientom, otwartość, szacunek dla różnorodności poglądów i wzajemna uważność.
Naszym fundamentem są oczywiście kwalifikacje i certyfikaty zawodowe dla doradców finansowych: dobrze skrojone i dobrze dopasowane do roli i momentu w karierze zawodowej doradcy, potwierdzające aktualną wiedzę i umiejętności, które nabierają prawdziwej wartości wspierając się mocno na fundamencie etyki i etosu pracy z Klientami i dla Klientów.
Jesteśmy dumni z naszego rozwoju. Rozwój certyfikacji EFPA w Polsce potwierdza rynkową trafność naszych standardów doradztwa i planowania finansowego oraz buduje naszą sprawczość.
W EFPA Polska patrzymy ku przyszłości. Lubimy też budować, krok po kroku, konsekwentnie, bez utraty jakości i z uważnością. Niestrudzenie szukamy wartościowych celów, które ukierunkują nasze działanie, nadadzą mu realny sens i lepiej zakomunikują naszym Klientom i Partnerom, po co jesteśmy jako Społeczność Certyfikowanych Doradców Finansowych EFPA. Na 15-lecie EFPA Polska deklarujemy, że naszym portem jest zdrowie finansowe naszych Klientów, czyli stan, w którym finanse pozwalają nam żyć zgodnie z naszymi wartościami, rozwijać nasz potencjał i cieszyć się życiem. Wyruszamy w rejs. Inicjujemy koalicję na rzecz zdrowia finansowego Polaków i zapraszamy Was do przyłączenia się do #TEAMZdrowieFinansowe.
W EFPA Polska nie mogło być inaczej. Mamy nasz plan na zdrowie finansowe Polaków. Jest skoncentrowany na obszarze sprawczości EFPA Polska i w domenie naszej ekspertyzy, w duchu „Co EFPA Polska może dać od siebie”. Jednak warto mocno podkreślić, że opracowana przez nas Mapa Drogowa Zdrowia Finansowego Polaków jest również zaproszeniem interesariuszy publicznych i rynkowych do współpracy. Powodzenie rejsu do portu „zdrowie finansowe Polaków” wymaga partnerskiej i wytrwałej współpracy wszystkich interesariuszy procesu, potrzebuje wsparcia rozwiązaniami systemowymi i jest warte zaangażowania ludzi, firm i instytucji. Na starcie mamy sprzyjające wiatry. W 2024 roku polski Rząd przyjął Krajową Strategie Edukacji Finansowej, która wśród głównych celów wymienia dobrostan finansowy Polaków. Rok 2024 jest w Polsce Rokiem Edukacji Ekonomicznej, ustanowionym przez Senat RP. Platforma REE nadaje edukacji ekonomicznej fundamentalną rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym i budowie dobrobytu Polaków i ma potencjał przekształcenia się w trwałą współpracę głównych aktorów edukacji ekonomicznej w Polsce w formule Krajowego Centrum Edukacji Ekonomicznej, koordynowanego przez Warszawski Instytut Bankowości.
Jak zatem w dużym obrazku prezentuje się Mapa Drogowa dla Zdrowia Finansowego Polaków wg EFPA Polska. Innymi słowy, po co jesteśmy jako Społeczność Certyfikowanych Doradców Finansowych EFPA Polska?
Chcemy lepszych decyzji finansowych naszych Klientów. Chcemy więcej inwestycji długoterminowych Klientów. Chcemy zdrowia finansowego Polaków.
Aby to osiągnąć, potrzebujemy – po pierwsze – powszechnego dostępu do usługi doradztwa finansowego wysokiej jakości, Trasa Główna A1. Elementami infrastruktury trasy głównej A1, budowanej przez EFPA Polska są:
↪️ Trasa Wspierająca S1: Profesjonalne, dobrze dopasowane kwalifikacje doradców finansowych, oparte na fundamencie etyki, które zyskały swoje rynkowe uznanie i skalę,
↪️ Trasa Wspierająca S2: Rynkowy Standard Doradcy Finansowego, który przedkładamy właśnie do konsultacji z UKNF.
Po drugie, potrzebujemy nowej, praktycznej i angażującej edukacji finansowej, Trasa Główna A2. To oznacza, że edukacja powinna być osadzona w tzw. momencie edukacyjnym (kiedy pojawia się realna potrzeba), powinna umożliwić doświadczyć decyzji podjętej w efekcie edukacji. I wreszcie, edukacja finansowa powinna mieć przełożenie na konkretne działanie, czyli stać się elementem osobistego planu finansowego. Elementami infrastruktury trasy głównej A2, budowanej przez EFPA Polska są:
↪️ Trasa Wspierająca S5. Certyfikowanie Doradcy Finansowi EFPA w roli Edukatorów Klientów, w ramach której najnowszy odcinek oddany do wykorzystania, z potencjałem przyjęcia wzmożonego ruchu i rozprzestrzenienia się w sieć wspierająca całość systemu zdrowia finansowego Polaków:
↪️ Trasa Wspierająca S5.1 Przegląd Zdrowia Finansowego z Certyfikowanym Doradcą Finansowym EFPA, nowy, wolontariacki projekt Efpowiczów, w ramach którego, zapraszamy każdego dorosłego Polaka na 1 godzinę rozmowy z profesjonalistą o jego finansach, budżecie domowym i dobrym planie finansowym na życie. To działa 🙂.
W EFPA Polska marzymy, podejmujemy działania i dotrzymujemy słowa. Teraz chcemy i życzymy zdrowia finansowego dla naszych Klientów. Wypływamy i dopłyniemy na wodach naszej sprawczości. Razem z partnerami mamy szansę dopłynąć do portu „zdrowie finansowe Polaków”. To jest rejs wart naszego zaangażowania.
Dołączajcie do #TEAMZdrowieFinansowe.
Mariola Szymańska
Prezeska EFPA Polska
EFPA Polska aktywnym członkiem EFPA Europa
EFPA Polska aktywnym członkiem EFPA Europa
Szanowni Państwo, Drodzy Certyfikowani Doradcy EFPA Polska,
byłem zaszczycony, że mogłem być z Wami na XV Kongresie EFPA Polska, który przyciągnął uwagę audytorium nie tylko w Polsce, ale także w całej Europie. Jako Przewodniczący EFPA Europe, organizacji-matki dla wszystkich lokalnych organizacji EFPA, z ogromną dumą mogłem doświadczyć efektów naszej wspólnej pracy.
Jako EFPA Europe kształtujemy standardy zawodowe i budujemy pozycję doradców finansowych oraz działamy tak, aby nasz głos był słyszany na arenie europejskiej. Dążymy do przejrzystych standardów, dobrze dopasowanych wymagań kwalifikacyjnych dla doradców finansowych oraz promujemy praktyczną edukację finansową, co przynosi korzyści doradcom, instytucjom i rynkowi jako całości. W ten sposób chcemy dostarczać największą wartość naszym Klientom.
Musimy jednak zmierzyć się z wyzwaniem, jakim jest przyciąganie kapitału inwestorów detalicznych na europejski rynek kapitałowy. Statystyki są alarmujące: tylko 17% aktywów gospodarstw domowych w UE stanowiły papiery wartościowe, ok. 30% obywateli Polski trzyma swoje pieniądze w gotówce lub na nieoprocentowanych rachunkach bankowych, a odsetek niespłaconych kredytów hipotecznych wśród młodych dorosłych poniżej 30. roku życia przekracza 15% w niektórych krajach UE. Te dane podkreślają pilną potrzebę podjęcia skutecznych działań.
Pomimo wyzwań, mocno wierzę, że nadszedł czas na działania w Europie. EFPA Europa jest gotowa się w nie włączyć. Po 25 latach działalności, zbudowaliśmy społeczność ponad 95 000 aktywnych posiadaczy certyfikatów EFPA, którzy stawiają interes Klienta na pierwszym miejscu, w praktyce stosują zasady etyczne i stale dbają o swój rozwój zawodowy . EFPA jest zdeterminowana do zintensyfikowania dialogu z ważnymi instytucjami europejskimi na temat kluczowej roli doradców finansowych w kształtowaniu rynku inwestycji detalicznych, aktywnego włączania inwestorów indywidualnych w inwestowanie i rzetelnego chronienia ich bezpieczeństwa finansowego. Jako zaufani strażnicy bram do usług finansowych, doradcy finansowi pomagają klientom zrozumieć ofertę rynku finansowego i podejmować świadome decyzje, dopasowane do ich indywidualnej sytuacji i profilu. Niezmiennie opowiadamy się za szerokim dostępem do wysokiej jakości doradztwa finansowego dla każdego obywatela UE.
Jesteśmy gotowi do współpracy z nową Komisarz UE ds. Usług Finansowych oraz Unii Oszczędności i Inwestycji oraz jej zespołem. Będę raportował Wam , naszym członkom w Polsce, postępy i efekty naszych działań na kolejnym Kongresie. Aktywnie uczestniczymy w dyskusjach dotyczących doradztwa finansowego i praktycznej edukacji finansowej Klientów. Inwestujemy w inicjatywy badawcze, na poziomie krajowym i europejskim, aby uzyskać dane empiryczne i dostarczyć cennych informacji interesariuszom. Najnowszy raport „Badanie zdrowia finansowego Polaków”, przeprowadzony przez EFPA Polska i jej partnerów, jest tego doskonałym przykładem. Mamy nadzieję rozszerzyć to wnikliwe badanie na inne kraje europejskie, wierząc, że dane będą przydatne dla różnych interesariuszy dbających o kondycję finansową obywateli UE.
Kontynuujmy tę ważną wspólną pracę, wykorzystując nasze doświadczenie i zaangażowanie. Realna zmiana jest możliwa. Droga przed nami może być trudna, ale dzięki naszym wspólnym wysiłkom możemy osiągnąć wielkie rzeczy. Dziękuję za Wasze niezachwiane zaangażowanie i wsparcie.
Gratuluję Wam wspaniałego jubileuszu 15-lecia EFPA Polska.
Emanuele Carluccio
President EFPA Europe
Portret doradcy finansowego w Polsce
Portret doradcy finansowego w Polsce
Portret Doradcy Finansowego w Polsce – Wyniki Badania „Doradcy Finansowi: Portret Własny”
Kim jest współczesny doradca finansowy? Jak pracuje, co ceni, a co uważa za kluczowe wyzwania w swojej pracy? Odpowiedzi na te pytania przynosi I ogólnopolskie badanie doradców finansowych, w którym wzięło udział 522 aktywnych doradców finansowych, z czego 422 posiada certyfikaty EFPA Polska.
Wyniki badania w czasie XV Kongresu EFPA Polska zaprezentowały: Małgorzata Anczewska, Członkini Rady EFPA Polska i Barbara Stęchły, Przewodnicząca Rady EFPA Polska
Badanie zostało przygotowane przez EFPA Polska i VIG C-Quadrat.
Kim jest doradca finansowy?
To przede wszystkim doświadczony profesjonalista: 78% badanych ma ponad 36 lat, a 59% może pochwalić się stażem pracy w sektorze bankowym dłuższym niż 16 lat. Zdecydowana większość, bo 75%, pracuje w sektorze bankowym, zajmując się głównie klientami bankowości osobistej, affluent oraz detalicznej (61%). Pozostała grupa doradców to pracownicy instytucji doradztwa finansowego oraz domów maklerskich.
Doradcy finansowi obsługują portfele różnej wielkości – 59% współpracuje z grupą ponad 200 klientów, 31% zajmuje się portfelami z aktywami mniejszymi niż 50 mln PLN, a 24% pracuje z klientami, których łączna wartość portfeli przekracza 150 mln PLN.
Certyfikaty EFPA Polska mają znaczenie w rozwoju zawodowym i pracy z Klientami
Certyfikaty EFPA stanowią ważny fundament kariery zawodowej doradców. Aż 98% uczestników badania potwierdza, że certyfikacja podniosła ich wiedzę. Najczęściej zdobywanym certyfikatem jest EFPA EFA (posiada go 36% doradców finansowych). Kolejne miejsca zajmują certyfikaty EFPA EIP (29&), EFPA EIA (22%). Coraz większą popularność zyskuje EFPA ESG Advisor – ten certyfikat posiada 8% uczestników badania. Grupa doradców posiadających certyfikat EFPA EFP stanowi 5%.
Certyfikaty EFPA nie tylko potwierdzają kompetencje, ale też kształtują sposób pracy – 67% doradców wskazuje, że zmieniły one ich podejście do współpracy z klientami. Certyfikat EFPA wykorzystywany jest przez 68% doradców, którzy zamieszczają informacje o nim w stopkach e-maili, na wizytówkach czy w mediach społecznościowych.
Relacja z klientem – fundament sukcesu
Doradcy finansowi są świadomi, że kluczem do udanej współpracy z klientami jest zaufanie. 53% uczestników badania uważa, że klienci najbardziej cenią rzetelne pilnowanie ich spraw oraz dopasowywanie rozwiązań do indywidualnych potrzeb. Na trzecim miejscu znalazła się poufność i dyskrecja (47%).
Niezależnie od tego, czy doradcy pracują w bankowości prywatnej, osobistej, detalicznej czy w firmach doradztwa finansowego, głównym źródłem pozyskiwania klientów są rekomendacje obecnych klientów. Coraz większą rolę odgrywają media społecznościowe, które również ułatwiają pozyskiwanie nowych klientów.
Najpopularniejszą formą kontaktu z klientami pozostają spotkania bezpośrednie (84%). Drugie miejsce zajmuje kontakt telefoniczny. Doradcy koncentrują swój czas pracy na edukacji swoich klientów. Dużo czasu zajmuje im również doradztwo inwestycyjne oraz informowanie o produktach.
37% przeprowadza kompleksowy przegląd finansów klienta przynajmniej raz na pół roku, a kolejne 30 % raz w kwartale.
Wyzwania i przyszłość branży
Doradcy wskazują na dynamicznie zmieniające się otoczenie finansowe. 69% badanych przyznaje, że trudniej jest dziś przewidzieć zachowania rynku niż pięć lat temu, ale aż 46% uważa, że najlepsze czasy dla inwestycji dopiero nadejdą.
Co zdaniem doradców mogłoby poprawić sytuację w Polsce? 75% z nich wskazuje na potrzebę wprowadzenia zachęt podatkowych, które zwiększyłyby skłonność Polaków do inwestowania. Jednocześnie tylko 22% ocenia obecne rozwiązania podatkowe jako sprzyjające inwestorom.
Polacy wciąż mają wiele do zrobienia w kwestii dbania o swoje finanse – zaledwie 32% doradców uważa, że klienci świadomie podchodzą do oszczędzania i inwestowania.
Technologia – przyszłość doradztwa finansowego
Aż 69% doradców przewiduje, że Polacy coraz częściej będą korzystać z platform online do inwestowania. Jednocześnie 75% uważa, że rozwój technologii ułatwia i przyspiesza ich pracę. Mimo to tylko 25% doradców twierdzi, że klienci są gotowi płacić za usługi doradcze.
37% doradców uważa, że minusem w ich pracy jest brak odpowiednich rozwiązań systemowych wspierających ich pracę.
Zadowolenie i rozwój – najważniejsze wartości
Wśród doradców finansowych widać wysoki poziom satysfakcji z pracy – 78% z nich deklaruje zadowolenie z wykonywanego zawodu. Kluczowe pozostaje także ciągłe doskonalenie – aż 92% badanych stale poszerza swoją wiedzę w zakresie inwestycji i rynków finansowych.
Doradcy zgodnie podkreślają potrzebę uznania rynkowych certyfikatów doradców finansowych– aż 97% z nich uważa to za kluczowy element rozwoju branży. Jednocześnie 48% badanych wskazuje brak możliwości doradzania Klientom związany z ryzykiem nieuprawnionego doradztwa jako utrudnienie w ich pracy.
Ważnym elementem pracy doradców jest etyka prowadzenia biznesu w usługach finansowych. Z takim stwierdzeniem zgadza się 45% uczestników badania.
Portret doradcy finansowego, który wyłonił się z badania, pokazuje profesjonalistę pełnego pasji, nastawionego na rozwój i nawiązywanie trwałych relacji z klientami. Przed nami wiele wyzwań, ale jeszcze więcej możliwości, by wspólnie budować przyszłość doradztwa finansowego w Polsce.
Jeszcze raz dziękujemy za podzielenie się swoimi doświadczeniami, opiniami i wartościami. Trzymamy kciuki za sukcesy, wierząc, że portret doradcy finansowego będzie wyraźnie rysował lekarza finansowego pierwszego kontaktu dla Klientów, którzy poszukują profesjonalnego partnera w trosce o swoje zdrowie finansowe.
Katarzyna Turmińska
Wolontariusz EFPA Polska
Rynkowy Standard Doradcy Finansowego na trasie A1 Mapy Drogowej dla zdrowia finansowego Polaków EFPA Polska
Rynkowy Standard Doradcy Finansowego na trasie A1 Mapy Drogowej dla zdrowia finansowego Polaków
2 lata temu, na 13-tym Kongresie EFPA Polska jako społeczność EFPA ogłosiliśmy rekomendacje rynkowe, nad którymi chcemy pracować w kierunku profesjonalizowania doradztwa finansowego w Polsce. Wówczas połączyliśmy z Krzysztofem Prasałem nasze marzenia w jedną inicjatywę – opracowanie Rynkowego Standardu Doradcy Finansowego.
Po co to robimy?
Skoncentrowaliśmy się na 2. ważnych pytaniach klientów:
- czy wiem, w jakiej kondycji są moje finanse osobiste i czy mam plan finansowy na przyszłość?
- czy mam profesjonalnego doradcę, który pomoże mi ten plan ułożyć i urzeczywistnić?
Rynkowy Standard Doradcy Finansowego ma być odpowiedzią na te kluczowe pytania. Standard jako kanon najlepszych rynkowych praktyk i wzorców zachowań ma doprowadzić do jak najszerszego dotarcia z usługą doradztwa finansowego i ideą planowania finansowego do szerokiej rzeszy klientów. Tak, by ją demokratyzować w społeczeństwie, kształtować ideę zdrowych finansów i przyciągać kapitał prywatny na rynki kapitałowe, tak potrzebny do transformacji gospodarki w kierunku zrównoważonego rozwoju.
O czym mówi Rynkowy Standard Doradcy Finansowego?
Zaczynamy Standard od ważnej dla instytucji finansowych i doradców kwestii – granic działania w kontekście doradztwa finansowego i inwestycyjnego. Odpowiadamy na pytanie, jaka jest rola doradców finansowych w udzielaniu porad klientom, a jaka jest rola doradców inwestycyjnych czy maklerów w tej usłudze?
Tym samy dążymy do wskazania obszarów pracy doradców z klientami w ramach tak potrzebnego i uprawnionego doradztwa finansowego, nie przekraczając granic doradztwa inwestycyjnego.
Idąc dalej w Standardzie mówimy o:
- edukacji klientów, pokazującej korzyści z mądrego inwestowania (ochrona przed inflacją, godna emerytura, długoterminowe pomnażanie majątku),
- pomocy w określaniu celów i tworzeniu planów finansowych,
- transparentności i profesjonalizmie w przedstawianiu usług finansowych.
Mówimy też o rzeczach niewygodnych i trudnych takich jak możliwość poniesienia straty, błędach behawioralnych, opłatach i prowizjach.
Co jest w tym dla Doradców najważniejsze?
Podążanie za standardem będzie wyrazem profesjonalizmu, będzie podnosiło rangę zawodu doradcy finansowego. Będzie wizytówką jakości i rzetelności doradców, a dla klienta rękojmią najwyższych standardów usług, świadczonych przez doradców.
Co dalej?
Jesteśmy w dialogu z nadzorcą i regulatorem. Chcemy przedstawić Standard i dążymy do uznania tego Standardu przez nadzorcę jako samoregulacji, zgodnej z wymogami regulacyjnymi i akceptowanej z punktu widzenia rozwoju rynku finansowego.
Naszym postulatem jest także uznanie certyfikatów EFPA jako potwierdzających wymaganą wiedzę i kwalifikacje na stanowisku doradców finansowych.
Nad Standardem pracowali bezpośrednio eksperci 3 instytucji: mBank S.A., Domu Inwestycyjnego Xelion Sp. z o.o., BNP Paribas Bank Polska S.A.. Inne wiodące banki i instytucje finansowe wspierają tę wizję i są zainteresowane przystępowaniem do Standardu, gdy zostanie on potwierdzony.
Edyta Bogacka
Dyrektorka Departamentu Klienta Bankowości Prywatnej
mBank
Krzysztof Prasał
Prezes Zarządu
Dom Inwestycyjny Xelion
W trosce o zdrowe finanse klientów
W trosce o zdrowe finanse klientów
W dynamicznie zmieniającym się świecie umiejętność zarządzania finansami osobistymi jest kluczowa dla osiągnięcia stabilności i sukcesów w życiu prywatnym i zawodowym. Obszary dotyczące finansów, takie jak rosnące koszty życia, inflacja, zdolność do regulowania zobowiązań, to istotne obszary wpływające na nasze samopoczucie i kondycję psychiczną.
Tymczasem aż 70% Polek i Polaków ocenia swoją wiedzę z zakresu codziennych finansów jako niewystarczającą. Optymistyczne jest to, że podobny odsetek chce pogłębiać swoją wiedzę w tym zakresie. Niestety, faktycznie swoją wiedzę w tym obszarze pogłębia już tylko co dziesiąty badany.
Branża finansowa powinna pełnić szczególną rolę we wspieraniu klientów w zakresie dbania o zdrowe finanse. To coś więcej niż aspekt biznesowy. To także ważny element społecznej odpowiedzialności, wpisujący się w literkę S w tak ważnym teraz obszarze ESG.
🍀 Czym są zdrowe finanse?
Zdrowe finanse z jednej strony koncentrują się na bieżącym regulowaniu naszych zobowiązań i zabezpieczeniu naszej przyszłości, a z drugiej strony pozwalają na dokonywanie wyborów, dzięki którym możemy cieszyć się życiem. To odpowiedzialne i świadome zarządzanie swoimi pieniędzmi, które przyczynia się do tego, że czujemy się bezpieczniej, mniej się stresujemy i zapewniamy sobie wolność finansową. Podstawą dbania o nie jest edukacja – niezbędna niezależnie od tego, na jakim etapie życia jesteśmy.
🎯 Zasady zdrowych finansów – podejście w mBanku
Przygotowując obszary koncentracji i zasady zdrowych finansów w mBanku, sprawdziliśmy, w których obszarach klienci widzą dziś najwięcej wyzwań i potrzebują wsparcia. Spojrzeliśmy na trendy i wątki, które w dłuższej perspektywie będą ważne, a o których być może Polki i Polacy jeszcze nie myślą (np. przewidywana emerytura, niska stopa zastąpienia, rosnące koszty życia).
Proces obejmował, poza badaniami ilościowymi, także etap badań jakościowych – godziny rozmów na temat wyzwań dnia codziennego i oczekiwanej roli banków w kontekście poprawy kondycji finansowej.
W ten sposób stworzyliśmy sześć zasad, wokół których prowadzimy dialog z klientami.
📌Zacznijmy od bezpieczeństwa finansów w internecie. W dobie cyfryzacji, gdzie większość transakcji odbywa się online, ryzyko oszustw i kradzieży tożsamości jest znacznie większe niż kilkanaście lat temu. Bezpieczeństwo finansów w sieci jest niezwykle ważne – z tym twierdzeniem zgadza się większość społeczeństwa. Tymczasem tylko jedna na pięć osób regularnie zmienia swoje hasła do poczty czy bankowości.
📌Szalenie ważnym aspektem jest trzymanie wydatków pod kontrolą, czyli w uproszczeniu wydawanie mniejszych kwot niż zarabiamy. W tym obszarze ważne jest np. planowanie budżetu – 84% Polaków gospodaruje swoimi finansami w taki sposób, że udaje im się zaoszczędzić co miesiąc jakąś kwotę pieniędzy. Nie wszyscy robią to niestety regularnie. Wsparciem dla naszych klientów w układaniu miesięcznego budżetu mogą być narzędzia takie jak np. menadżer finansów.
📌 Pozostając w wątku oszczędności, równie ważne jest posiadanie tzw. poduszki finansowej, czyli określonej kwoty oszczędności, której nie wydajemy na przyjemności, a trzymamy ją na wypadek tzw. czarnej godziny, trudniejszych sytuacji, gdzie bez odłożonych środków trudno byłoby nam sobie poradzić. Tylko co trzeci badany deklaruje, że taką poduszkę finansową posiada.
📌 Edukacja na temat znaczenia oszczędności na nieprzewidziane wydatki jest kluczowa, podobnie jak wiedza i działanie, by zabezpieczać siebie i bliskich na wypadek zdarzeń losowych. Jak możemy to robić? Przede wszystkim ubezpieczając siebie i bliskich czy ustanawiając pełnomocnictwa do rachunków. Wśród badanych 41% ma ubezpieczenie na życie.
📌 Zdrowe finanse to także odpowiedzialne i świadome pożyczanie pieniędzy, które pozwoli nam uniknąć kłopotów finansowych i spirali zadłużenia. Nie wyklucza ono kredytowania, a wskazuje, że kredyty warto brać, kiedy są nam realnie potrzebne, a także spłacać je terminowo.
📌 Inwestowanie na przyszłość na emeryturze to ostatni, ale nie mniej ważny aspekt. Według badanych jest on najtrudniejszy w realizacji. Badania Eurobarometru wskazują, że Polska zajmuje ostatnie miejsce w UE pod kątem spokoju o emeryturę – to pokazuje, że Polacy w tym aspekcie nie czują się bezpiecznie. Tym bardziej powinniśmy skupić się na promowaniu inwestowania na przyszłość i edukowaniu na temat różnych form oszczędzania na emeryturę.
🍀Jak sprawić, że sytuacja będzie się poprawiać?
Przede wszystkim kluczowa jest świadomość tego, gdzie są nasi klienci, jeżeli chodzi o zdrowe finanse i dlaczego warto zadbać o wskazane przez nas obszary. Na rynku istnieją już ciekawe narzędzia wspierające, takie jak menadżer finansów czy planer emerytalny.
Mogą być one bardzo pomocne, ale równie ważna jest rola doradców, którzy mogą dostarczyć jeszcze lepiej spersonalizowanych porad i wspierać klientów także w budowaniu dobrych nawyków finansowych, które są ogromnie ważne w dbaniu o zdrowe finanse.
Aż 40% z naszych codziennych działań to właśnie nawyki – pomóżmy klientom zadbać o budowanie tych dobrych, związanych z oszczędzaniem czy inwestowaniem na emeryturę.
Klienci z pewnością to docenią 💪
W artykule wykorzystano dane:
- Poziom wiedzy finansowej Polaków 2024, Fundacja GPW, Warszawski Instytut Bankowości,
- „Zdrowie finansowe Polaków. Raport z badania ilościowego” opracowany z inicjatywy EFPA Polska, na zlecenie Programu Analityczno-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości, przy wsparciu PFR TFI
- Dane Eurobarometer, European Union
- Zdrowe finanse, badanie własne mBanku
Izabela Wesołowska
Menedżerka Wydziału Inicjatyw Klientowskich, mBank
Jakub Zielonka
Dyrektor Departamentu Klienta Indywidualnego, mBank
Lekarze finansowi z EFPA Polska łączą siły: bezpłatny Przegląd Zdrowia Finansowego dla każdego Polaka
Lekarze finansowi z EFPA Polska łączą siły: bezpłatny Przegląd Zdrowia Finansowego dla każdego Polaka
Za nami XV Kongres EFPA – wyjątkowe wydarzenie, które pokazało, jak ogromną wartość niesie wartościowa, angażująca i praktyczna edukacja finansowa. Wśród wielu tematów i inspiracji, które towarzyszyły tegorocznemu kongresowi, jedno pozostaje szczególnie istotne: projekt Przeglądu Zdrowia Finansowego. To narzędzie, które dzięki zaangażowaniu Certyfikowanych Doradców Finansowych EFPA – Wolontariuszy Zdrowia Finansowego – stało się realnym wsparciem dla wielu osób, pomagając im lepiej zrozumieć swoją sytuację finansową i podejmować świadome decyzje.
Chciałbym w tym miejscu podziękować wszystkim Wolontariuszom – Wasza praca, wiedza i empatia czynią ten projekt wyjątkowym. Dzięki Wam Przegląd Zdrowia Finansowego dociera do coraz szerszego grona osób, dając im możliwość spojrzenia na swoje finanse z nowej perspektywy. Ale na tym nasza misja się nie kończy.
XV Kongres EFPA powoli przechodzi do historii, ale problemy z finansami osobistymi pozostają. Być może w rozmowach ze swoją rodziną czy znajomymi usłyszycie historie o finansowych dylematach, planach czy marzeniach, które wciąż czekają na realizację. Może będzie to okazja, by zaprosić bliskich do skorzystania z Przeglądu Zdrowia Finansowego?
Przegląd to narzędzie, które pomaga w uporządkowaniu finansów, lepszym zaplanowaniu wydatków i podejmowaniu mądrych decyzji.
Przegląd to także coś więcej – to poczucie kontroli i spokoju, które są nieocenione w czasach pełnych wyzwań.
Drodzy Wolontariusze, pamiętajcie, że najlepszym sposobem na szerzenie tej inicjatywy jest dzielenie się nią z innymi. Zachęćcie swoich znajomych, rodzinę i przyjaciół, by spróbowali. Może właśnie podczas Waszych rozmów uda się zainspirować kogoś do zrobienia pierwszego kroku w stronę większej finansowej świadomości?
Dzięki Przeglądowi możemy realnie pomóc naszym bliskim czy znajomym zadbać o ich przyszłość.
Marcin Żółtek
Wiceprezes EFPA Polska
Czy AI uzdrowi portfele inwestycyjne Polaków?
Czy AI uzdrowi portfele inwestycyjne Polaków?
Sztuczna inteligencja rozpaliła wyobraźnię inwestorów jak żaden temat inwestycyjny od lat. To zrodziło obawy, czy AI to faktycznie żyła złota, czy raczej spekulacyjna bańka, która z hukiem pęknie i przejdzie do historii jako ostrzeżenie dla potomnych. W TFI PZU na sztuczną inteligencję patrzymy szerzej – zarówno przez pryzmat potencjału inwestycyjnego, jak i praktycznych narzędzi wspierających proces zarządzania aktywami. Dostrzegamy przy tym zarówno korzyści, jak i ograniczenia związane z AI.
Rewolucję AI inwestorzy kojarzą przede wszystkim z amerykańskimi gigantami technologicznymi, na czele z Nvidią. W ciągu ostatnich dwóch lat akcje spółek z grona „Magnificent 7”, na fali płynącego szerokim strumieniem do tego segmentu kapitału, zaliczyły spektakularny rajd. W rezultacie w 2023 r. indeks Nasdaq zyskał najwięcej od czasu pokryzysowego odbicia na giełdach w 2009 r. i także w tym roku wzrosty cen akcji spółek technologicznych stanowiły główne źródło siły S&P 500, flagowego indeksu Wall Street. Ostatnio ten rajd – na skutek obaw o przyszłe tempo wzrostu zysków na akcję (EPS) oraz konieczność przeznaczenia ogromnych nakładów na R&D – nieco wytracił swój impet. W dłuższym terminie spółki powiązane ze sztuczną inteligencją wciąż mają duży potencjał, a co najmniej do 2030 r. wartość globalnego rynku AI ma rosnąć w dwucyfrowym tempie. Hurraoptymizm studzi jedynie to, że poprzeczka w postaci oczekiwań inwestorów jest zawieszona bardzo wysoko.
Na sztuczną inteligencję warto jednak spojrzeć szerzej niż przez pryzmat korzyści dla garstki spółek technologicznych. Wśród ekspertów panuje zgoda, że rozwój AI przyczyni się do rozwoju globalnej gospodarki. Najwięksi optymiści szacują, że dzięki sztucznej inteligencji w ciągu najbliższej dekady światowy PKB wzrośnie nawet o 15-40% (McKinsey & Company), a ci nieco mniejsi, że o 7% (Goldman Sachs). W tej gorącej debacie pojawiają się także bardziej powściągliwe głosy. Ceniony przeze mnie profesor Daron Acemoğlu (wykładowca MIT i laureat ekonomicznej Nagrody Nobla) ocenia, że na rewolucji AI globalna gospodarka zyska zaledwie 1%.
Dla inwestorów cenne będzie także zejście z poziomu makro na poziom mikro. W kolejnych latach na rozwoju sztucznej inteligencji może skorzystać szerokie grono branż i całych sektorów gospodarki. Wiele spółek ma szanse z powodzeniem implementować narzędzia oparte na AI, aby tworzyć nowe produkty, ograniczać koszty i generować nowe strumienie przychodów. Udane wdrożenia takich rozwiązań już teraz można dostrzec między innymi w spółkach tzw. starej ekonomii. Przykładowo LPP, do której należą marki Reserved, Cropp, House, MOHITO i Sinsay, w swoich nowych obiektach magazynowych zastosował m.in. algorytmy sztucznej inteligencji do zarządzania towarem w czasie rzeczywistym oraz optymalizacji procesu realizacji przesyłek.
Narzędzia AI jako wsparcie procesu inwestycyjnego
W TFI PZU, będąc jednym z czołowych asset managerów w Polsce, na sztuczną inteligencję patrzymy również przez pryzmat jej zastosowania w procesie inwestycyjnym. Obecnie z powodzeniem wykorzystujemy już stworzony własnymi siłami AI assisted model (oparty na machine learning), który analizuje duże zbiory danych, wspierając nas w identyfikacji aktualnej fazy cyklu koniunkturalnego. Na podstawie uzyskanych wskazań jesteśmy w stanie z dużą dozą prawdopodobieństwa stwierdzić, czy w danym momencie gospodarka znajduje się w fazie ożywienia, ekspansji, spowolnienia czy recesji. Z tego modelu nie korzystamy jednak bezkrytyczne. Przy ocenie potencjału poszczególnych klas aktywów, typowaniu najatrakcyjniejszych segmentów rynku, a także doborze konkretnych akcji czy obligacji do portfeli funduszy polegamy na wiedzy i doświadczeniu naszych zarządzających, wspieranych przez analityków i ekonomistów.
Obecnie rozwijamy również dwa inne modele oparte na sztucznej inteligencji. Pierwszy koncentruje się na analizie i interpretacji języka naturalnego (natural language processing, NLP) w celu mierzenia sentymentu rynkowego. Drugi służy analizie spreadów kredytowych, czyli różnic w rentownościach obligacji, w celu określenia potencjału danego papieru w relacji do jego ryzyka. Widzimy też sporo innych możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w procesie inwestycyjnym, a w szczególności w aspekcie analitycznym i selekcyjnym. Algorytmy AI są w stanie wychwycić spółki ewidentnie przewartościowane, tj. takie, których ceny są nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do generowanych przez nie i przewidywanych zysków.
Narzędzia bazujące na AI mają na tyle duży potencjał, że w przyszłości zapewne będą coraz częściej implementowane przez branżę finansową – podobnie jak znajdują zastosowanie w innych gałęziach gospodarki. Czy jednak sztuczna inteligencja zastąpi człowieka w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych? Co do tego mam spore wątpliwości. W ciągu ostatnich dwóch dekad widziałem wiele rozwiązań technologicznych mających zastąpić człowieka w procesie inwestycyjnym, m.in. eliminując ryzyko błędu ludzkiego. Tak się jednak nie stało i także perspektywa samouczącej się sztucznej inteligencji wcale nie jest taka bliska. Cenie sobie w tej kwestii ocenę wspomnianego wcześniej profesora Darona Acemoğlu, który twierdzi, że obecnie AI może znacząco wspomóc 5-7 proc. stanowisk pracy. Nie są to rewolucyjne liczby.
Nawiązując do tytułu, jestem przekonany, że narzędzia AI mogą stanowić cenne wsparcie w inwestowaniu – wspierając zarówno zarządzających w TFI, jak i klientów w budowaniu swoich portfeli. Algorytmy te mają jednak swoje ograniczenia, dlatego uważam, że w centrum pozostanie człowiek.
Piotr Dmuchowski
Wiceprezes Zarządu TFI PZU
Trendy konsumenckie ważne dla instytucji finansowych
Trendy konsumenckie ważne dla instytucji finansowych
Jednym z filarów każdej gospodarki jest konsument i to właśnie jego zachowania mają ogromny wpływ na kondycję wielu spółek. Dlatego są one obszarem licznych badań i zainteresowania analityków. Obecny obraz konsumenta kształtuje kilka interesujących trendów, które mogą być istotne także dla rynków finansowych. Obserwacja i analiza zachowań konsumentów poza głębszym zrozumieniem współczesnych przemian, może również dostarczyć sporo pomysłów do realnych działań instytucji finansowych. Dostrzegamy ich duże znaczenie dla oferty produktowej, a także dla podejścia do obsługi klienta. Ta ostatnia, chociaż słusznie w dużej mierze przenosi się do Internetu, nie może być pozbawiona elementu personalizacji i wrażenia bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem.
- Emeryci skłonni do większych wydatków
Średnia długość życia rośnie, a jednocześnie maleje wskaźnik urodzeń. Te zjawiska są szczególnie silne w gospodarkach rozwiniętych, gdzie populacja osób w wieku powyżej 65 lat szybko rośnie. Pomimo ograniczeń finansowych, które mogą towarzyszyć przejściu na emeryturę, starsi konsumenci nadal chcą przeznaczać swoje pieniądze na dobra luksusowe, podróże, podwyższanie komfortu życia i inwestycje.
- Klasa średnia pod presją, ale bez ograniczeń w wydatkach
Wzrost kosztów utrzymania w gospodarkach rozwiniętych jest problematyczny dla konsumentów o średnim poziomie dochodów. W rezultacie powinni oni ograniczać wydatki. Rzeczywistość jednak pokazuje coś innego: konsumenci o średnich dochodach w Europie i Stanach Zjednoczonych nadal planują wydawać na kategorie dóbr i usług luksusowych, takich jak podróże i restauracje, wyszukane artykuły spożywcze i ekskluzywne towary. Warto więc nie pomijać ich w komunikacji, a także przy planowaniu oferty produktowej, również tej związanej z oszczędzaniem i inwestowaniem.
- Relacje i ludzkie podejście
Cyfrowa rewolucja, która odbywa się na naszych oczach, daje nam ogromne możliwości rozwoju, także w obszarze komunikacji między firmami a ich klientami. Konsumenci jednak coraz częściej sygnalizują, że automatyzacja kierowanych do nich komunikatów nie wpływa pozytywnie na ich lojalność i chęć zakupów. Dzisiejszy konsument oczekuje spersonalizowanych treści, w których będzie mógł odnaleźć ludzkie podejście i emocje. To stawia przed przedsiębiorstwami nowe wyzwania – włączenie tzw. „human touch” do wysoce zautomatyzowanych procesów we wskazanym obszarze. Dla instytucji finansowych, gdzie produkty i usługi mogą być nieco bardziej skomplikowane niż w innych branżach, to istotna informacja. Ich sposób komunikacji powinien szczególnie mocno uwzględniać to oczekiwanie, aby dać klientom poczucie zaopiekowania i pozytywnie wpłynąć na poziom zaufania.
Zespół Generali Investments TFI S.A.
Czas na drugą fazę AI
Czas na drugą fazę AI
W branży zarządzania aktywami czy doradztwa inwestycyjnego każdego dnia jesteśmy zasypywani różnymi opiniami na temat perspektyw rynkowych. Jest ich na tyle dużo, że często na drugi dzień już o nich nie pamiętamy. Trudno jest każdorazowo poświęcać czas na weryfikowanie czy dane przewidywania się sprawdziły czy nie. W tym kontekście chcielibyśmy się odnieść do naszego artykułu sprzed roku o rewolucji AI i jej wpływu na rynek akcji pt. „Czy hossa na AI może trwać dalej?”. Minął rok, więc należy się Państwu również pewna aktualizacja naszych oczekiwań.
W skrócie poprzedni artykuł można by podsumować tak:
- Twierdziliśmy, że AI jest przełomem technologicznym, który mocno zmieni świat i będzie w dalszym ciągu bardzo pozytywnie wpływał na rynek akcji. Głównie poprzez wzrost oczekiwań poprawy zysków firm w długim terminie (tzw. terminal growth), co powinno wpływać na dalszy wzrost mnożników wyceny na indeksie S&P 500.
- uważaliśmy, że pomimo znaczących wzrostów, jakie do tamtej pory widoczne były na rynkach akcji, spółkami, które będą napędzały cały indeks do góry, będą spółki Big Tech oraz spółki z sektora półprzewodników. Jest to o tyle istotne, że obecnie mamy podobną sytuację, tj. rosnący sceptycyzm wielu inwestorów do dalszych wzrostów na spółkach technologicznych w wyniku wysokich wycen i znaczących historycznych stóp zwrotu.
Przypomnijmy, że indeks S&P 500 wzrósł wciągu ostatnich 12 miesięcy o 33%, a mnożnik wyceny Cena/Zysk wzrósł z 19x do ponad 22x. Spółki Magnificent 7 oraz półprzewodnikowe wzrosły odpowiednio o ok. 60% i 40%, osiągając znacząco lepsze wyniki niż szeroki indeks.
No dobrze, a co dalej?
Uważamy, że podobnie jak rok temu, tak i tym razem obawy o zbyt wysokie wyceny mogą być błędne. Po pewnej zadyszce w trzecim kwartale, spółki technologiczne, a szczególnie te, które są potencjalnymi beneficjentami sztucznej inteligencji znowu zaczynają przodować w osiąganych stopach zwrotu. Jest to sytuacja, której oczekiwaliśmy i prezentowaliśmy w wielu panelach od dłuższego czasu.
W dalszym ciągu oczekujemy wzrostów na szerokim rynku akcji w USA pod przywództwem spółek technologicznych oraz dalszej ekspansji mnożników wyceny pomimo, że są one najwyżej od 20 lat. Następuje jednak pewna różnica w porównaniu z poprzednim rokiem. Do duetu spółek półprzewodnikowych oraz Big Tech mogą dołączyć spółki software’owe, które mają szansę wyróżnić się nie tylko poprawą wyników operacyjnych, ale również wzrostem mnożników wyceny. Wydaje się bowiem, że jesteśmy w momencie przechodzenia do drugiej fazy AI, w której będziemy widzieć coraz więcej firm realnie korzystających z wdrażania nowej technologii. Modele AI są już bowiem na tyle rozwinięte, że dają realne korzyści kosztowe jak i produktowe spółkom software’owym, ale jeszcze na tyle mało rozwinięte by mogły z nich korzystać bardziej tradycyjne sektory. Powoduje to więc relatywnie dużą atrakcyjność spółek produkujących oprogramowanie, co prowadzi do znaczącego przepływu kapitału do tego sektora. Ponadto wydaje się, że wybór Donalda Trumpa będzie wspierał zwiększenie nakładów na automatyzację i cyfryzację (celem byłoby zmniejszenie presji na rynku pracy), dodając paliwa do dalszych wzrostów spółek technologicznych. Prawdopodobnie reindustralizacja i wyższe cła zwiększą popyt na pracowników w USA więc założeniem Trumpa jest mocne postawienie na zwiększenie cyfryzacji i automatyzacji. Oczywiście trzeba przy tym zwracać uwagę na towarzyszące nam ryzyka i mieć z tyłu głowy potencjalne zaostrzenie konfliktu USA-Chiny oraz presję inflacyjną powodującą zaostrzenie polityki monetarnej.
Podsumowując, poprawa wyników finansowych oraz wzrost mnożników wyceny pozwala nam być w dalszym ciągu optymistycznie nastawionymi do spółek korzystających na rozwoju sztucznej inteligencji, jak i szerokiego rynku akcji amerykańskich.
Alan Witczak
Zarządzający portfelami
VIG/C-Quadrat TFI