Wielokrotnie w swoim życiu stajemy przed ważnymi życiowymi decyzjami w zakresie finansów osobistych – zaciągnięcie kredytu, zaplanowanie emerytury, bezpieczne pomnażanie majątku, poduszka finansowa na nieprzewidziane wydatki, ubezpieczenie na życie.

Rynek usług finansowych, które są potrzebne do realizacji tych decyzji, staje się dla klientów coraz trudniejszy do zrozumienia. Także oferowane przez instytucje finansowe narzędzia, wspierające proces wyboru rozwiązania finansowego nie zawsze są wystarczające lub zrozumiałe dla klientów. Szczególnie ważną i oczekiwaną przez klientów pozostaje rola Doradców Finansowych w momencie dużych zawirowań rynkowych, co wspiera racjonalne myślenie klientów o swoich decyzjach, zwłaszcza tych długoterminowych (neutralizowanie emocji, które nie służą podejmowaniu świadomych decyzji finansowych). Również większość ważnych decyzji finansowych klienci podejmują po konsultacji z przedstawicielami instytucji finansowych, niezależnie od tego, jakie pokolenie reprezentują pod kątem wieku i jak swobodnie poruszają się po platformach cyfrowych finansów.

W ogłoszonym w czasie Kongresu EFPA Manifeście Zdrowia Finansowego, którego sygnatariuszami stały się duże i znane instytucje finansowe w Polsce zasada 7 brzmiała: Współpracuję z zaufanym Doradcą Finansowym, który wspiera mnie w realizacji moich celów.

W myśl tej zasady powstaje Standard Działania Doradcy Finansowego. Opracowanie Standardu jest inicjatywą samoregulacyjną największych instytucji finansowych w Polsce, współpracujących od ponad 15 lat w ramach Fundacji EFPA Polska.

Standard to odzwierciedlenie najlepszych praktyk tych instytucji. Holistyczne spojrzenie na sposób działania Doradcy Finansowego przy obsłudze klientów w ramach usług finansowych oferowanych przez daną instytucję. Podkreśla rolę Doradcy Finansowego w świadczeniu najwyższej jakości obsługi klientów, obejmującej działania edukacyjne, wsparcie merytoryczne i pomoc w budowaniu planu finansowego. Zrywa z myśleniem o Doradcach Finansowych jako sprzedawcach produktu.

Standard jest zgodny z obowiązującymi regulacjami i jednocześnie powinien być istotnym impulsem do rozwoju rynku doradztwa finansowego w Polsce, zwiększając poziom profesjonalizmu, transparentności i realnej wartości dostarczanej klientom. Tym samym jest działaniem na rzecz ochrony klienta. Standard, niosąc ze sobą korzyść uporządkowania i ujednolicenia praktyk rynkowych, wzmacnia zaufanie klientów do oferowanych usług instytucji stosujących Standard.

Na jakim etapie jesteśmy?

Podczas tegorocznego Kongresu EFPA, przedstawiciele Grupy Roboczej poinformowali o ukończeniu prac nad Standardem. W prace zaangażowały się również organizacje branżowe (IDM, IZFiA, ZBP, CFA). Nie oznacza to jednak końca prac Grupy, bowiem kolejnym etapem będzie opracowanie zasad wdrożenia i przyjmowania Standardu w poszczególnych instytucjach finansowych, zaś ostatnim krokiem będzie ogłoszenie Standardu wraz z listą sygnatariuszy.

Jednak nie tylko Standardem Działania Doradcy Finansowego zajmuje się Grupa Robocza. Równocześnie z pracami nad Standardem, Grupa rozpoczęła dialog z Komisją Nadzoru Finansowego odnośnie stworzenia transparentnych ram prawnych i nadzorczych dla działalności Doradców Finansowych. Grupa postawiła sobie za cel zdefiniowanie roli Doradców Finansowych, poprzez wskazanie pełnego wachlarza przysługujących im, w zależności od modelu działania danej instytucji, kompetencji, a równocześnie wyznaczenie ich nieprzekraczalnych granic. Równie ważną ambicją Grupy jest usystematyzowanie i doprecyzowanie wymogów kwalifikacyjnych dla Doradców Finansowych.

Nadzorca otworzył drogę do prac nad stworzeniem zestawu Questions & Answers (Q&A), które mają adresować najważniejsze wątpliwości rynku odnośnie interpretacji przepisów. Choć termin ukończenia dokumentu nie jest jeszcze znany, możemy zdradzić, iż udało się uzyskać przychylność Komisji w kilku kluczowych dla rynku kwestiach.

Jako jedną z formalnych barier rozwoju doradztwa finansowego w Polsce należy wskazać brak jasnych ram oddzielających doradztwo finansowe od doradztwa inwestycyjnego. Pojęcia te często błędnie stosowane są zmiennie, zaś klienci instytucji finansowych nie mają świadomości, czego mogą oczekiwać od swoich doradców. Z tego właśnie powodu jedną z kwestii, która zostanie uregulowana w Standardzie a pogłębiona w Q&A będzie możliwie precyzyjne określenie czynności, do których uprawniony jest Doradca Finansowy, nie wchodząc w reżim doradztwa inwestycyjnego.

Kolejnym osiągnięciem w rozmowach z Komisją było uzyskanie potwierdzenia, iż certyfikat EFPA (jak również inne certyfikaty przyznawane przez renomowane instytucje certyfikujące), w zakresie, w jakim pokrywa się tematycznie z wymogami przepisów prawa w zakresie posiadanej wiedzy przez Doradców Finansowych, stanowi potwierdzenie posiadania tej wiedzy przez Doradcę, a co za tam idzie, upraszcza  proces odbywania dodatkowych szkoleń wewnętrznych oraz ponownego potwierdzania wiedzy egzaminami, organizowanymi przez instytucję finansową. To jednak nie koniec starań o wzmocnienie i upowszechnienie roli Doradców Finansowych, a prace Grupy wciąż trwają.

Wierzymy, że dzięki Standardowi Doradcy Finansowego oraz podjętym przez Grupę Roboczą działaniom rok 2026 przyniesie nową jakość w obsłudze klientów instytucji finansowych, czyniąc usługi finansowe zrozumiałymi, dopasowanymi do potrzeb i dostępnymi dla wszystkich klientów.